- 12/21/2022 9:01:23 AM
Çatışmadan Kaçmayın
Her çatışma kötü müdür?
Aslında “iyi bir çatışma” olumlu sonuçlara yol açabilir. Başkalarını daha iyi anlamamızı ve sorunlara daha yenilikçi ve yaratıcı çözümler bulmamızı sağlar. İyi yönetilemeyen çatışmalar ise toksik bir işyeri kültürüne, azalan bağlılığa ve yüksek tükenmişlik ve yıpranmaya neden olabilir.
The Myers-Briggs Company tarafından hazırlanan yeni bir araştırma raporu olan Conflict At Work'e göre, yöneticiler çatışmayla başa çıkmak için haftada ortalama 4 saat harcıyorlar. Rapor, aynı çalışmanın yapıldığı 2008 yılından bu yana sık sık veya sürekli çatışma yaşayan insanların sayısının %7 arttığını gösteriyor.
İnsanlar iş yerinde üst sıralara çıktıkça kendi ihtiyaçlarına ve hedeflerine odaklanma olasılıkları artar ve sorunlu davranışlara karşı daha az duyarlı hale gelirler. Harvard Business Review'a katkıda bulunan editör Amy Gallo, McKinsey ile yapılan Author Talks röportajında, iş yerindeki zorlu ilişkilerden nasıl değer elde edileceğini tartışıyor.
İş arkadaşlarıyla daha olumlu ilişkiler kurma taktikleri büyük ölçüde aynı kalıyor; ancak Gallo, bunları nasıl ve ne zaman kullandığınızın değişebileceğini söylüyor. Pek çok taktik "normlar belirlemekle ilgilidir" diyor. "Genellikle insanları doğru yöne yönlendirebilmek veya görmek istediğiniz davranışı modelleyebilmekle ilgilidir."
Çatışmaların Çözümü
Gazeteci ve yazar Amanda Ripley, High Conflict: Why We Get Trapped and How We Get Out adlı kitabında, yüksek çatışmayı “diğerlerine karşı ben/biz” suçlamasıyla kendi kendini devam ettiren ve her şeyi tüketen bir çatışma olarak nitelendiriyor. Üstelik bu tür çatışmalar, çalışanların dedikodu yapması ve diğer verimsiz faaliyetlere başvurmasıyla, çalışma zamanını da ciddi anlamda boşa harcatıyor.
Ripley, "Anlaşıldığımızı hissettiğimizde ise, daha önce göremediğimiz seçenekleri görüyoruz." diyor.
İş arkadaşlarınızla çatışmak stresli olabilse de, sonunda ilişkiyi daha güçlü hale getirebilecek bir takım çözüm yolları var.
4 Tür Çatışma
Anlaşmazlığınızı çözmeye çalışmadan önce, neden bir çatışma yaşadığınızı anlamak faydalı olacaktır.
Harvard Business Review Guide to Management Conflict at Work yazarı Amy Gallo'ya göre, 4 tür iş çatışması vardır: durum çatışması, görev çatışması, süreç çatışması ve ilişki çatışması.
Durum çatışması, kimin sorumlu olduğu konusunda anlaşamadığınız vakaları tarif eder. Bunun nedeni, örgütsel hiyerarşiye dayalı olarak kimin yönlendirme yapması gerektiğinin net olmaması veya bir kişinin diğerinin yerine sorumlu olması gerektiğini hissetmesi olabilir.
İş arkadaşları bir görev çatışması yaşadıklarında ise, ne yapılması gerektiği konusunda fikir ayrılığına düşerler veya projenin hedefi üzerinde anlaşamazlar.
Süreç çatışması, görev çatışmasına benzer olarak görülebilir; ancak süreç çatışmasında, projenin veya görevin nasıl yapıldığı konusunda fikir ayrılığına düşülür. Örneğin bir süreç çatışmasında takım arkadaşları, bir kararın grup mutabakatı ile mi yoksa tek bir kişi tarafından mı alınacağı konusunda fikir ayrılığına düşebilir. Ya da ekiplerden biri, müşteriyle sert oynamak isterken; diğeri uzlaşmayı savunabilir.
Son olarak, bir ilişki çatışması, kişisel duyguların devreye girdiği vakalardır. Bu, iş arkadaşınıza sertçe saldırmak veya sesinizi yükseltmek olabilir. Çalışanların saygısızlık edildiği hissine kapılmasına neden olur.
Çatışmaları Çözmek için İpuçları
Çalışma alanınızdaki çatışmaları çözmenize yardımcı olacak birkaç önemli adım vardır:
Çatışmanızı tanımlamak, onu parçalara ayırmanın ve çözmenin ilk adımıdır. Yukarıdaki dört tür çatışmayı bilmek, sizin ve takım arkadaşlarınızın anlaşmazlığın neyle ilgili olduğunu anlamanıza ve çözüme başlamak için ortak bir zemin oluşturmanıza yardımcı olabilir.
Neler olduğunu, işin içinde kimlerin olduğunu, insanların nasıl hissettiğini ve sorunların ne olduğunu öğrenmek için zaman ayırın. Konuyla ilgili ön yargıda bulunmayın veya hemen sonuca varmayın. İlgili kişilerle bireysel bir şekilde konuşun ve onların bakış açısını anladığınızdan emin olmak için aktif olarak dinleyin.
Hemen belli olmayabilecek, altta yatan çatışma nedenlerini belirlemeye çalışın. Örneğin, bir kişi iş arkadaşlarıyla bariz bir çatışma içinde olabilirken; bunun temel nedeni, bir yöneticinin kendisine adaletsiz davrandığına dair algısı olabilir. İlgili kişilerin aynı durumla ilgili farklı algılara sahip olabileceğini de unutmayın.
En büyük ipucu, çatışmadan kaçınmamaktır. Bir çatışma yaşanmıyormuş gibi davranmak, pasif saldırganlığı körükler ve organizasyon üzerinde bir baskı oluşturur.
Gözlerinizi ve kulaklarınızı iş yeri ortamındaki değişiklikler ve gelişmekte olan çatışmanın erken belirtileri için açık tutun. Gizli çatışma belirtilerine göz yummayın. Çatışma, yalnızca anlıksa ve tırmanma olasılığı düşükse güvenli bir şekilde göz ardı edilebilir. Çatışmayı görmezden gelmek başlangıçta kolay bir seçenek olabilir, ancak çoğu durumda yardımcı olmaz ve daha sonra çözülmesi daha zor bir durum yaratır.
Çatışmaya karşı düşünceli ve rasyonel bir yaklaşım benimseyin. Çatışmaları yönetmek için en iyi uygulamalardan biri, sakin kalmak ve duruma karşı dikkatli, rasyonel ve tarafsız bir yaklaşım sergileyebildiğinizden emin olmaktır. Kişisel olarak işin içindeyseniz, başka birinden sorunu halletmesini istemeniz gerekebilir. "Savaş ya da kaç" içgüdüsel tepkilerini benimsemekten kaçının.
Pasif davranışlara da dikkat edin; hemen özür dileyen bir tavır takınmayın ve doğru ya da yanlış tüm bakış açılarını kabul edin. Benzer şekilde, saldırgan davranışlardan da kaçının; otoriter bir yaklaşım benimsemeyin. Bunun yerine, tüm taraflara saygılı davranarak ve tüm bakış açılarını dinleyerek iddialı bir duruş sergilemeyi hedefleyin.
Çatışmanın içindeki kişilerle iletişim kurarken, kullandığınız sözlere ve beden dilinize dikkat edin. En önemlisi, tarafsız olun ve gerçeklere odaklanın.
Farklılıklarınızı konuşmak için bir alan yaratmak önemlidir. Çatışma astlarınızdan ikisi arasında, siz ve sizinle aynı seviyede bir çalışma arkadaşınız arasında veya siz ve yöneticiniz arasında da olsa, bu madde önemlidir. Çatışmayı tartışmak için uygun bir zemin oluşturmak, sorunun çözülmesine yardımcı olur. Sohbeti yönlendirmeye yardımcı olması için birbirinize saygı duymak veya "sen/siz" ifadeleri yerine "ben" ifadeleri kullanmak gibi bazı temel kurallar da oluşturmalısınız. Sorun tüm ekip arasında yaşanıyorsa, durumu ekip olarak incelediğinizden emin olun ve herkesi dahil edin.
Sonraki adımlar üzerinde anlaşmaya varmak önemlidir. Aynı fikirde olmayan taraflar bir araya geldikten ve umarız bir çözüme ulaştıktan sonra, sonraki adımlar üzerinde anlaşmaya varmak önemlidir. Bazen bu, aynı noktada kalmanız için haftalık bir kontrol olabilir veya sadece bir sonraki projeden kimin sorumlu olacağı konusunda anlaşmanız anlamına gelir. Ardından, bir el sıkışması iyi olacaktır.
Yanlış bir şey yaptığınızda gerçekten "özür dilerim" demeniz ve ileriye dönük verimli bir çalışma ortamı sağlamak için iş arkadaşınızı affetmeniz gerekir.
Temel olarak empati, dinleme ve duygu kontrolünü ele alan çatışma teknikleri; incitici, küçümseyici, saldırganlık içeren davranışlarının değişmesini sağlamış olur.
Kaynaklar: